Włodzimierz Meissner, Tomasz Chodkiewicz, Łukasz Wardecki, Paulina Siejka, Jacek Antczak, Wiesław Bagiński, Jacek Betleja, Dawid Cząstkiewicz, Paweł Czechowski, Maciej Filipiuk, Andrzej Górski, Paweł Grochowski, Grzegorz Grygoruk, Robert Hybsz, Zbigniew Kajzer, Adam Kaliński, Marcin Łukaszewicz, Dominik Marchowski, Patryk Rowiński, Włodzimierz Szczepaniak, Kazimierz Walasz
Ornis Polonica 2022, 63: 215–244
https://doi.org/10.12657/ornis.2022.3.3
Abstrakt: W styczniu 2020 roku przeprowadzono liczenie zimujących w Polsce ptaków wodnych obejmując kontrolami 2 390 różnego rodzaju zbiorników wodnych. Łącznie zaobserwowano 1 289 455 osobników, w tym 1 180 513 ptaków oznaczonych do gatunku, które przebywały na kontrolowanych obiektach, 39 634 os. w locie oraz 69 308 ptaków o nieustalonej przynależności gatunkowej. Najliczniejszym gatunkiem była krzyżówka Anas platyrhynchos, stanowiąca 41,9% spośród wszystkich zaobserwowanych ptaków, a jej liczebność przekroczyła 500 000 os. Całkowita liczba osobników każdego z kolejnych siedmiu gatunków: gęsi zbożowej Anser fabalis sensu lato, czernicy Aythya fuligula, łyski Fulica atra, gęgawy A. anser, gągoła Bucephala clangula, mewy srebrzystej Larus argentatus sensu lato oraz kormorana Phalacrocorax carbo przekroczyła 40 000, a udział każdego z nich przekroczył 3%. Te najliczniejsze gatunki stanowiły w sumie 78,5% wszystkich stwierdzonych ptaków. Ugrupowania liczące ponad 20 000 ptaków stwierdzono na ośmiu obiektach, które w sumie gromadziły 21% ptaków stwierdzonych podczas liczenia. Liczebności ptaków na Zalewie Szczecińskim z deltą Świny, Zatoce Puckiej zewnętrznej oraz na Zbiorniku Włocławskim przekroczyły 40 000 os. Omawiany sezon zimowy miał wyjątkowo łagodny przebieg, co zapewne miało wpływ na uzyskane wyniki, ponieważ liczebność ptaków wodnych zimujących w Polsce w dużym stopniu zależy od surowości zimy. Niższe temperatury panujące zimą we wschodniej Polsce zwykle są przyczyną mniej licznego zimowania ptaków wodnych w porównaniu z częścią zachodnią kraju. U wielu gatunków różnice te zaznaczyły się także w styczniu 2020, gdy temperatury były wyjątkowo wysokie. Jednak w porównaniu do surowych zim, we wschodniej Polsce odnotowano wyższe niż zazwyczaj liczebności cyraneczek Anas crecca, krzyżówek, łabędzi niemych Cygnus olor, gęgaw oraz czapli siwych Ardea cinerea. Bardzo łagodny przebieg zimy spowodował też, że pojawiły się gatunki rzadko zimujące w Polsce, takie jak brodziec śniady Tringa erythropus, brodziec piskliwy Actitis hypoleucos i rybitwa czubata Thalasseus sandvicensis. Warunki pogodowe sprzyjały też licznemu występowaniu takich gatunków jak czajka Vanellus vanellus, siewka złota Pluvialis apricaria, kulik wielki Numenius arquata, kszyk Gallinago gallinago, samotnik T. ochropus, wodnik Rallus aquaticus i łabędź czarnodzioby C. columbianus.
Słowa kluczowe: liczebność populacji, zbiorniki wodne, zimowanie
