Biologia lęgowa wąsatki Panurus biarmicus na Jeziorze Łoniewskim w latach 1987–2009

Janusz Stępniewski

Ornis Polonica 2012, 53: 233–248

https://doi.org/10.12657/ornis.2012.4.0

Abstrakt: Badania biologii lęgowej wąsatki Panurus biarmicus prowadzono w latach 1987–2009 na Jeziorze Łoniewskim w Wielkopolsce. Gniazda wąsatek najczęściej znajdowano w turzycach Carex sp. (36%; N=131), pałce wąskolistnej Typha angustifolia (35%; N=126) i trzcinach Phragmites australis (27%; N=97), a ich konstrukcja była trójwarstwowa. Gniazda były umieszczone na średniej wysokości 19,5 cm (SD=16,19; zakres 0–83 cm; N=211) nad podłożem. Wraz z upływem sezonu lęgowego wysokość umieszczenia gniazd wzrastała. Najwcześniejsze rozpoczęcie lęgu (zniesienie przez samicę pierwszego jaja) stwierdzono 17 marca, natomiast szczyt przystępowania do rozrodu przypadał na drugą dekadę kwietnia (16% lęgów). Sezon lęgowy wąsatek trwał 104–152 dni – średnio 121 dni. Dominowały lęgi złożone z 6 (37%) i 5 (29%) jaj, a średnia wielkość zniesienia wynosiła 5,6 (SD=1,1; zakres 2–9 jaj; N=255). Liczba jaj w zniesieniu zmniejszała się wraz z upływem sezonu lęgowego. Straty całkowite w lęgach wynosiły 45% i miały miejsce częściej na etapie pisklęcym (28%) niż inkubacyjnym (14%). Główną przyczyną strat było drapieżnictwo (69% zniszczonych lęgów), a w mniejszym stopniu niekorzystne warunki atmosferyczne (12%). Średnia liczba podlotów w gniazdach, w których wykluły się pisklęta wynosiła 3,2 (SD=2,4; N=126).