Łukasz Krajewski, Tomasz Chodkiewicz, Szymon Czernek, Agnieszka Grajewska, Krzysztof Henel, Michał Korniluk, Grzegorz Maciorowski, Piotr Marczakiewicz, Paweł Mirski, Grzegorz Neubauer, Rafał Szczęch, Piotr Świętochowski, Tomasz Tumiel
Ornis Polonica 2023, 64: 161-189
https://doi.org/10.12657/ornis.2023.3.1
Abstrakt: Awifaunie lęgowej Doliny Biebrzy, jednej z najcenniejszych ostoi ptaków w Polsce, poświęcono dziesiątki publikacji. Brak jest jednak aktualnych danych o zmianach liczebności wielu gatunków. W pracy podsumowano wyniki inwentaryzacji wybranych gatunków ptaków przeprowadzonych w latach 2015–2022. W omawianym okresie stwierdzono pewne lub prawdopodobne gniazdowanie 178 gatunków. Obszar ten skupia ponad 80% krajowych populacji lęgowych rożeńca Anas acuta (0–20 samic), orlika grubodziobego Clanga clanga (10–15 par), uszatki błotnej Asio flammeus (0–35 par) i wodniczki Acrocephalus paludicola (3268–6621 samców) oraz ponad 50% populacji płaskonosa Spatula clypeata (490 samców), rybitwy białoskrzydłej Chlidonias leucopterus (0–2950 par), podróżniczka Luscinia svecica (890 samców) i pliszki cytrynowej Motacilla citreola (60–120 par). Biebrzańskie populacje 22 gatunków przekraczają 5% liczebności krajowych populacji. W Dolinie Biebrzy, w perspektywie długoterminowej, spadkowe trendy liczebności (26 gatunków) przeważają nad wzrostowymi (23 gatunki). W przypadku większości gatunków ptaków, zmiany liczebności ich biebrzańskich populacji są odzwierciedleniem sytuacji w skali całej Polski lub Europy. Wskazuje to na dominujący wpływ zjawisk ponadregionalnych na awifaunę Doliny Biebrzy. Wśród kilku gatunków, których kierunki zmian liczebności nie wpasowują się w zmiany w szerszej skali przestrzennej, można zauważyć przewagę gatunków, których biebrzańskie populacje zachowały się w lepszym stanie niż populacje krajowe. Również tempo spadku liczebności niektórych gatunków jest wolniejsze. Sugeruje to, że siedliska badanych ptaków w Dolinie Biebrzy są lepiej zachowane niż w innych dolinach rzecznych w kraju, podkreślając tym samym kluczowe znaczenie tego obszaru w ochronie awifauny terenów podmokłych.
Słowa kluczowe: Biebrza, Biebrzański Park Narodowy, mokradła, ptaki wodno-błotne, zmiany liczebności
