Zbigniew Kasprzykowski, Adam Dmoch, Artur Goławski, Radosław Kozik, Cezary Mitrus
Ornis Polonica 2017, 58: 1–11
https://doi.org/10.12657/ornis.2017.1.0
Abstrakt: Porównano liczebność 34 wybranych lęgowych gatunków ptaków wodno-błotnych w Dolinie Dolnej Narwi oraz Dolinie Dolnego Bugu odpowiednio dla okresów: 1993 i 2011 oraz 1998–1999 i 2015. Obszary te stanowią ważne w skali kraju ostoje ptaków funkcjonujące jako Obszary Specjalnej Ochrony Natura 2000. Na badanych obszarach przeważały gatunki, których liczebność wyraźnie spadła: odpowiednio 21 i 22 gatunki. Ponadto odnotowano po 11 gatunków wzrastających liczebnie, a dwa gatunki z Doliny Narwi i jeden z Doliny Bugu nie wykazywały wyraźnych trendów. Silny wzrost liczebności w obu ostojach odnotowano dla: krakwy Anas strepera, żurawia Grus grus, łabędzia niemego Cygnus olor i gęgawy Anser anser. Najsilniejsze spadki populacji lęgowych wykazano w przypadku rycyka Limosa limosa, krwawodzioba Tringa totanus, sieweczki obrożnej Charadrius hiaticula, czernicy Aythya fuligula i głowienki A. ferina. Odmienne trendy odnotowano dla bąka Botaurus stellaris i błotniaka stawowego Circus aeruginosus wykazujących wzrost liczebności w Dolinie Narwi, a spadek w Dolinie Bugu. Najsilniejsze spadki liczebności wykazywały gatunki związane z siedliskami w korycie rzek oraz zasiedlające łąki i pastwiska. Najrzadszym gatunkiem był kulon Burhinus oedicnemus, którego ostatnie pewne lęgi stwierdzono w końcu XX w. Większość gatunków gniazdujących na starorzeczach wykazywało trend wzrostowy. Zmiany liczebności większości gatunków pokrywają się z trendami ogólnokrajowymi. Głównymi czynnikami wpływającymi na spadki liczebności ptaków wodno-błotnych w obu ostojach były: zmiany w charakterze gospodarowania w siedliskach lęgowych, nasilenie presji drapieżników i wzrost penetracji ludzkiej.
Słowa kluczowe: Bug, dolina rzeczna, Narew, ptaki wodno-błotne, zagrożenia, zmiany liczebności
