Arkadiusz Sikora
Ornis Polonica 2015, 56: 32–43
https://doi.org/10.12657/ornis.2015.1.2
Abstrakt: Zimą 2013/2014 w dolinie Wisły koło Gniewu na Pomorzu przebywało maksymalnie 280 kulików wielkich Numenius arquata. Tej zimy w całym kraju stwierdzono łącznie ok. 510 os. tego gatunku, co mogło być skutkiem wyjątkowo ciepłego grudnia 2013. Podczas dnia ptaki przebywały na polach i użytkach zielonych, a noc spędzały na mieliznach wiślanych. Liczebności ptaków stwierdzone koło Gniewu w ciągu dnia i podczas przylotu na nocleg w tych samych dniach różniły się istotnie między sobą. W dni bez mrozu i pokrywy śnieżnej udział żerujących ptaków wynosił 77%, a odpoczywających 16%, zaś pozostałe rodzaje aktywności (kąpiel i zaniepokojenie) – 7%. Aktywność dzienna kulików po spadku temperatury poniżej 0°C zmieniała się: większość ptaków w pierwszych godzinach dnia odpoczywała, natomiast w okresie popołudniowym kuliki niemal wyłącznie żerowały. Najwięcej ptaków żerowało na łąkach i pastwiskach (55%), na oziminach (26%) i w rzepaku (17%), a pozostałe siedliska to zaorane pole i ściernisko po kukurydzy. W okresie bez mrozu na użytkach zielonych stwierdzono 47% ptaków, a po ochłodzeniu aż 94% obserwowano na łąkach i pastwiskach. Część zimujących ptaków wykazywało niektóre cechy podgatunku orientalis, u 43% osobników (N=30) podbarkówki były czysto białe, a u 40% z pojedynczymi ciemnymi plamkami. Ponadto 87% ptaków miało ciemne lotki 1. rzędu (od 1 do 5), bez wzoru z wcięciami, jak u podgatunku arquata. Jednak brak śladów pierzenia lotek 1. rzędu w okresie od połowy listopada do końca grudnia nie potwierdza przypuszczenia, że są to ptaki z podgatunku orientalis.
Słowa kluczowe: aktywność dzienna, kulik wielki, Numenius arquata, podgatunek, siedlisko, zimowanie
