Jerzy Michalczuk, Daniel Boruchalski, Paweł Mazurek, Monika Mazurek, Monika Michalczuk, Robert Cymbała
Ornis Polonica 2018, 59: 231–249
https://doi.org/10.12657/ornis.2018.4.0
Abstrakt: W 2017 roku oceniono liczebność i rozmieszczenie dzięciołów na powierzchni 339 km2 w krajobrazie rolniczym wschodniej Zamojszczyzny. Do wykrywania stanowisk ptaków w lasach (15,6 km2 – zajmujących 5% powierzchni) i zadrzewieniach nieleśnych (10,4 km2 – zajmujących 3% powierzchni) wykorzystano metodę kartograficzną połączoną ze stymulacją głosową. Na terenie badań dominował dzięcioł duży Dendrocopos major stanowiący 72% (428 par) całkowitej populacji dzięciołów. Większość terytoriów dzięcioła dużego (97,7%) odnotowano w lasach, gdzie jego zagęszczenie wynosiło 19,3 p./100 ha lasów i 0,9 p./100 ha powierzchni badawczej. Wyłącznie w lasach występował dzięcioł średni Dendrocoptes medius (55 par), dzięcioł czarny Dryocopus martius (8 par) i dzięciołek Dryobates minor (14 par). Zagęszczenia tych gatunków wynosiły odpowiednio 3,5, 0,5 i 0,9 p./100 ha lasów oraz 0,16, 0,02 i 0,04 p./100 ha powierzchni badawczej. W przypadku dzięcioła białoszyjego Dendrocopos syriacus i krętogłowa Jynx torquilla stwierdzono odpowiednio 92% (25 par) i 94% (18 par) terytoriów w zadrzewieniach nieleśnych. Gatunki te na obszarze badań osiągały zagęszczenie odpowiednio 2,2 i 1,6 p./100 ha zadrzewień nieleśnych oraz 0,07 i 0,05 p./100 ha powierzchni badawczej. Pomimo znacznego pofragmentowania i niewielkiej powierzchni lasów, były one podstawowymi siedliskami dzięciołów, skupiającymi 89% par. W krajobrazie rolniczym istotną rolę pełniły również zadrzewienia nieleśne (sady, parki, aleje i grupy drzew, cmentarze, etc.), stanowiąc podstawowe siedlisko dla dzięcioła białoszyjego i krętogłowa.
Słowa kluczowe: dzięcioły, dziuplaki, lasy, zadrzewienia nieleśne, zagęszczenie