Przemysław Żurawlew, Paweł Czechowski, Łukasz Ławicki
Ornis Polonica 2010, 51: 262–274
https://doi.org/10.12657/ornis.2010.4.2
Abstrakt: Występowanie czarnowrona Corvus corone w Polsce, począwszy od wieku XIX do roku 2009, omówiono na podstawie danych z literatury i niepublikowanych informacji uzyskanych od około 190 obserwatorów. Polska leży relatywnie blisko strefy hybrydyzacji czarnowrona i wrony siwej C. cornix, która przebiega przez Niemcy i Czechy, dlatego najczęstsze przypadki gniazdowania i pojawów ptaków nielęgowych notowano w Polsce Zachodniej. Tylko raz stwierdzono lęg pary czarnowronów (1890), natomiast 9 razy stwierdzono lęgi mieszane czarnowrona i wrony siwej. Dodatkowo dwa razy zanotowano lęgi, w których przynajmniej jeden ptak był czarnowronem. Cztery razy wykazano prawdopodobnie lęgowe pary mieszane, trzy razy stwierdzono lęgi hybrydów C. corone x C. cornix z wronami siwymi, a raz prawdopodobnie lęgową parę tworzyły dwa hybrydy. W XIX i do połowy XX wieku czarnowron pojawiał się regularnie, ale skrajnie nielicznie prawie w całym kraju. Wyraźny wzrost liczby stwierdzeń od lat 1980. wynika prawdopodobnie z większej aktywności terenowej obserwatorów. W latach 1954–2009 zanotowano łącznie 436 obserwacji (612 os.) czarnowrona we wszystkich regionach Polski, z czego 363 razy (83% pojawów) w Polsce Zachodniej (Śląsk, Ziemia Lubuska, Wielkopolska i Pomorze), natomiast stwierdzenia na wschód od Wisły były bardzo nieliczne. Najczęściej był notowany wiosną (35% pojawów) i jesienią (32%), rzadziej zimą (18%) i latem (15%). Spotykany głównie w skupieniach do 3 os. (96%), a największe stadka liczyły po 9 ptaków. Czarnowrony najczęściej były obserwowano pojedynczo (80% obserwacji) i w towarzystwie tylko wron siwych, rzadziej z innymi krukowatymi. Dwie krajowe wiadomości powrotne dotyczą czarnowronów obrączkowanych w Niemczech (434 km od miejsca ponownego stwierdzenia) i Belgii (1010 km).