Ocena zagęszczenia i liczebności muchołówki małej Ficedula parva w lasach trójmiejskich z wykorzystaniem powtarzanych nasłuchów z punktów

Grzegorz Neubauer, Arkadiusz Sikora

Ornis Polonica 2016, 57: 169–186

https://doi.org/10.12657/ornis.2016.3.0

Abstrakt: W pracy przedstawiono ocenę zagęszczenia i liczebności muchołówki małej Ficedula parva w lasach trójmiejskich w oparciu o wyniki powtarzanych nasłuchów na punktach obserwacyjnych w Lasach Oliwskich. Lasy trójmiejskie (ok. 210 km2) stanowią zwarty kompleks leśny ze znacznym udziałem buka Fagus sylvatica, sąsiadujący z aglomeracją trójmiejską (Gdańsk, Gdynia, Sopot). Liczenia śpiewających samców wykonano według protokołu znanego jako robust design. Polegały one na dwukrotnym wykonaniu 5-minutowego nasłuchu tego samego dnia, w trakcie dwóch liczeń (pierwsze – 12–16.05.2015 i drugie – 18–22.05.2015), oddzielonych 5–7-dniową przerwą, w każdym z 78 punktów nasłuchowych. Zagęszczenie oszacowano z użyciem hierarchicznych modeli mieszanek, uwzględniających niepełną wykrywalność i okresową emigrację. Prawdopodobieństwo, że samiec przebywał w części terytorium objętej nasłuchem i był wykrywalny wynosiło 0,44 (95% przedział ufności [PU]: 0,22–0,69). Prawdopodobieństwo wykrycia pojedynczego, śpiewającego samca muchołówki małej wynosiło 0,65 (95% PU: 0,53–0,77). Zagęszczenie wynosiło 0,72 samca/10 ha lasu (95% PU: 0,53–0,95). Liczebność w Lasach Oliwskich oszacowano na 320 samców (95% PU: 232–419), a w lasach trójmiejskich na 1383 samce (95% PU: 1001–1810). Lasy trójmiejskie stanowią jedną z kluczowych ostoi dla muchołówki małej w Polsce – występuje tu 3,2% krajowej populacji; tym samym spełniają one kryterium ustanowienia tutaj OSO Natura 2000. Koncepcja ta znajduje także poparcie w pozostałych, wyjątkowych walorach przyrodniczych lasów trójmiejskich.

Słowa kluczowe: Ficedula parva, Lasy Trójmiejskie, muchołówka mała, ochrona, propozycja OSO Natura 2000, zagęszczenie