Adam Zbyryt
Ornis Polonica 2019, 60: 235–244
https://doi.org/10.12657/ornis.2019.4.0
Abstrakt: Badania nad liczebnością i rozmieszczeniem lęgowej populacji czapli białej Ardea alba przeprowadzono z wykorzystaniem bezzałogowego statku powietrznego (drona) we wschodniej Polsce (na wschód od Wisły) w roku 2018. Dane z zachodniej Polski (na zachód od Wisły) pochodziły z raportów Komisji Faunistycznej PTZool. i lokalnych obserwatorów. Ze względu na gniazdowanie tylko pojedynczych par w zachodniej Polsce, szczegółowy opis i analizę miejsc lęgowych wykonano tylko dla wschodniej Polski. We wschodniej części kraju stwierdzono gniazdowanie 496 par czapli białej w 8 koloniach. Poszczególne kolonie skupiały od 13 do 248 par (średnia=62, SD=77, Me=40). Na terenach silnie podmokłych czaplińce zlokalizowane były na krzewach (50%) lub w trzcinowiskach (37,8%), a pojedyncze kolonie odnotowano w młodym drzewostanie sosnowym i na krzewach na jeziornej wyspie. W 5 koloniach odnotowano gniazdowanie czapli białej z czaplą siwą A. cinerea, a w jednej z czaplą siwą i kormoranem Phalacrocorax carbo. Średnia odległość kolonii od zabudowań ludzkich wyniosła 989 m (zakres: 63–3700; SD=441; Me=1245). Przeciętna odległości czaplińców złożonych z par lęgowych czapli białej i czapli siwej od zabudowań (909 km) była niższa w porównaniu do jednogatunkowych kolonii czapli białej (1227 m). Stanowisko lęgowe położone na wyspie na jez. Gaładuś (248 par; ok. 50% krajowej populacji) i otaczające żerowiska zasługują na objęcie ochroną jako obszar specjalnej ochrony ptaków w ramach Sieci Natura 2000. Liczebność populacji lęgowej czapli białej we wschodniej Polsce odzwierciedla prawdopodobnie jej całą krajową populację w roku 2018, gdyż w zachodniej części kraju odnotowano w tym czasie tylko 2 pary. W związku z tym można przyjąć, że krajowa liczebność tego gatunku w roku 2018 wyniosła 498 par. Postuluje się, że planowany od roku 2020 ogólnopolski monitoring populacji lęgowej czapli białej w ramach Monitoringu Ptaków Polski powinien być oparty na wykorzystaniu dronów jako skutecznego i bezpiecznego dla ptaków narzędzia do wykrywania i inwentaryzacji stanowisk lęgowych tego gatunku.
Słowa kluczowe: BSP, czapla biała Ardea alba, czapliniec, dron, inwentaryzacja, kolonia lęgowa, wschodnia Polska
