Liczebność i rozmieszczenie łabędzia niemego Cygnus olor na Obszarze Specjalnej Ochrony PLB200002 Puszcza Augustowska

Grzegorz Zawadzki, Dorota Zawadzka, Anna Sołtys, Jerzy Zawadzki

Ornis Polonica 2019, 60: 47–57

https://doi.org/10.12657/ornis.2019.1.3

Abstrakt: Badano liczebność oraz rozmieszczenie łabędzia niemego Cygnus olor na 64 jeziorach oraz 14 ciekach wodnych na Obszarze Specjalnej Ochrony PLB200002 Puszcza Augustowska. W latach 2016–2018 wykonano 2–3 kontrole na wszystkich jeziorach obszaru, spływy kajakowe głównymi rzekami oraz marsze wzdłuż mniejszych cieków. Gniazdowanie łabędzia stwierdzono na 76,6% jezior oraz tylko na 29% analizowanych cieków wodnych. Stwierdzono coroczne gniazdowanie 131–162 par, a zagęszczenie populacji lęgowej wynosiło 9,7–12,1 par/100 km2 powierzchni ogólnej. Większość populacji gniazdowała na jeziorach (90–110 par), a mniejsza część na rzekach (39–47 par). Pojedyncze pary zajmowały inne typy zbiorników wodnych. Najważniejsze siedliska tego gatunku, na których corocznie przystępuje do lęgu po ponad 20 par łabędzi, to rzeka Czarna Hańcza oraz jezioro Wigry. Uzyskane dane wskazują, że w Puszczy Augustowskiej gniazduje około 2,1% krajowej populacji łabędzia niemego i w związku z tym gatunek ten powinien zostać uznany za przedmiot ochrony w OSO Puszcza Augustowska. W granicach obszaru w sezonie lęgowym przebywa 170–250 ptaków nielęgowych. Podczas przelotów jesiennych łabędzie zatrzymują się najliczniej na Wigrach, gdzie przebywało ok. 150–200 osobników, a w całej OSO ok. 220–300. Corocznie ptaki próbują zimować na Wigrach i Czarnej Hańczy.

Słowa kluczowe: Cygnus olor, jezioro Wigry, liczebność, łabędź niemy, Puszcza Augustowska, zagęszczenie