Arkadiusz Sikora, Krzysztof Wasielewski
Ornis Polonica 2015, 56: 76–87
https://doi.org/10.12657/ornis.2015.2.1
Abstrakt: W latach 2007–2014 w OSO Dolina Dolnej Wisły koło Gniewu wykazano wyjątkowo liczne jesienne koncentracje siewki złotej Pluvialis apricaria (do 11 000 os.), czajki Vanellus vanellus (do 10 000 os.) i kulika wielkiego Numenius arquata (do 950 os.). Wędrówka jesienna tych gatunków była znacznie bardziej intensywna i trwała dłużej niż wędrówka wiosenna. W okresie wędrówki jesiennej pierwsze siewki złote pojawiały się w połowie lipca, szczyt liczebności ptaków dorosłych notowano pomiędzy 3. dekadą sierpnia a 2. dekadą września; największe regularne skupienia stwierdzano w 2. połowie października. W listopadzie–grudniu liczebność wyraźnie malała. Pierwsze czajki pojawiały się na przełomie maja i czerwca, potem liczebność wyraźnie wzrastała ze szczytem w 2. i 3. dekadzie sierpnia (tylko w roku 2012 na początku października, a w 2014 w połowie lipca) i stopniowo zmniejszała się od września do listopada, a ostatnie ptaki spotykano do połowy grudnia. Kuliki wielkie pojawiały się pod koniec czerwca i przebywały tu do grudnia. Terminy szczytów i maksymalnych liczebności były bardzo zmienne w poszczególnych sezonach. Gatunki te zimowały bardzo rzadko: maks. 700 siewek złotych, dwukrotnie pojedyncze czajki i maks. 280 kulików wielkich. Wykazano istotną, dodatnią zależność pomiędzy lokalnymi opadami deszczu w okresie od czerwca do października, a maksymalną wielkością zgrupowania siewki złotej i czajki podczas jesiennej wędrówki w danym roku. Ze względu na wyjątkowe znaczenie doliny Wisły k. Gniewu dla migrujących siewkowców, konieczne jest ograniczenie antropopresji oraz zachowanie mielizn w nurcie rzeki.
Słowa kluczowe: czajka Vanellus vanellus, dynamika migracji, kulik wielki Numenius arquata, OSO Dolina Dolnej Wisły, siewka złota Pluvialis apricaria
