Przemysław Wylegała, Andrzej Batycki, Bogdan Rudzionek, Karol Drab, Mariusz Blank, Teresa Blank, Justyna Barteczka, Wiesław Bagiński, Andrzej Konopka
Ornis Polonica 2010, 51: 43–55
https://doi.org/10.12657/ornis.2010.1.4
Abstrakt: W latach 2003–2009 przeprowadzono inwentaryzację wybranych gatunków ptaków w dolinie Noteci na odcinku Bydgoszcz–Ujście, stanowiącej ostoję ptaków o randze europejskiej Natura 2000 o nazwie Dolina Środkowej Noteci i Kanału Bydgoskiego. Dolina Środkowej Noteci jest jedną z najważniejszych w Polsce ostoi ptaków wodno-błotnych, zarówno ze względu na liczne populacje lęgowe niektórych gatunków, np. derkacza Crex crex (124 samce), kulika wielkiego Numenius arquata (10–12 par) i podróżniczka Luscinia svecica (250–280 par), ale również obecność znaczących koncentracji ptaków w okresie wędrówki i zimowania, w tym: łabędzia czarnodziobego Cygnus columbianus (550–600 os.), łabędzia krzykliwego C. cygnus (700–750), gęsi zbożowej Anser fabalis i gęsi białoczelnej A. albifrons (łącznie do 20 000), czapli białej Egretta alba (350–400), bielika Haliaeetus albicilla (70–75), czajki Vanellus vanellus (9 000–10 000) i siewki złotej Pluvialis apricaria (5 500–6 000). W ostoi stwierdzono jesienią jedno z największych w Polsce zlotowisk żurawi Grus grus (do 6 650 os.) oraz wyjątkowo liczne skupienie pierzących się łabędzi niemych C. olor (do 2 000). W porównaniu do lat 1983–1984 spośród 40 porównywanych gatunków (w większości związanych z siedliskami mokradłowymi), dla 17 odnotowano wzrost populacji lęgowej, a dla 16 spadek. Pozostałe 7 gatunków nie wykazywało kierunkowych zmian liczebności. Takie trendy wynikały przede wszystkim ze zmian zachodzących w środowisku – spadku intensywności rolniczego wykorzystania oraz wtórnego zabagnienia doliny. Największy spadek liczebności zaobserwowano u ptaków związanych z okresowo zalewanymi podmokłymi łąkami (blaszkodziobe Anseriformes i siewkowe Charadriiformes) oraz u gatunków związanych ze stawami rybnymi (perkozy Podicipediformes, kaczki z rodzaju Aythya, łyska Fulica atra i śmieszka Larus ridibundus). Wzrost liczebności dotyczył głównie gatunków zwiększających liczebność w całej Polsce. Zaobserwowano również silny wzrost liczebności podróżniczka.
