Przemysław Wylegała, Andrzej Batycki, Adam Kasprzak
Ornis Polonica 2012, 53: 39–49
https://doi.org/10.12657/ornis.2012.1.2
Abstrakt: W roku 2011 zinwentaryzowano wybrane gatunki ptaków w Dolinie Dolnej Noteci na odcinku Drezdenko–Santok, stanowiącej fragment ostoi ptaków o randze europejskiej, będącej Obszarem Specjalnej Ochrony Ptaków Natura 2000 PLB080002. Dolina Dolnej Noteci jest jedną z ważniejszych w Polsce ostoi ptaków wodno-błotnych, zarówno ze względu na liczne populacje lęgowe niektórych gatunków, np. gęgawy Anser anser (81–90 par), cyranki Anas querquedula (40–45), kropiatki Porzana porzana (83–90), derkacza Crex crex (111–120), wodnika Rallus aquaticus (80–90), żurawia Grus grus (52–55), kszyka Gallinago gallinago (260–270) i podróżniczka Luscinia svecica (98–110), ale także obecność znaczących koncentracji ptaków blaszkodziobych w okresie wędrówki i zimowania, w tym: łabędzia krzykliwego Cygnus cygnus (1 250 os.), rożeńca Anas acuta (1 500), świstuna A. penelope (2 500), cyraneczki A. crecca (1 300), cyranki (300), płaskonosa A. clypeata (600), gęsi zbożowej A. fabalis i gęsi białoczelnej A. albifrons (łącznie do 9 500 os.). W porównaniu do lat 1981–1982 spośród 46 porównywanych gatunków (w zdecydowanej części związanych z siedliskami mokradłowymi), dla 18 odnotowano wzrost liczebności populacji lęgowej, a dla 19 spadek. Pozostałe 9 gatunków nie wykazywało kierunkowych zmian liczebności. Takie trendy w dużej mierze wynikają ze zmian zachodzących w środowisku – zaniku starorzeczy, zarastaniu obszaru międzywala wierzbą, spadku intensywności rolniczego użytkowania oraz lokalnie – wtórnego zabagnienia doliny. Największy spadek liczebności zaobserwowano u ptaków związanych z okresowo zalewanymi podmokłymi łąkami (blaszkodziobe Anseriformes i siewkowe Charadriiformes) oraz u gatunków wymagających otwartego lustra wody (perkozy Podicipediformes, kaczki z rodzaju Aythya, łyska Fulica atra i śmieszka Chroicocephalus ridibundus). Wzrost liczebności dotyczył głównie gatunków zwiększających liczebność w całej Polsce. Zaobserwowano również silny wzrost liczebności derkacza, kropiatki i podróżniczka, co najprawdopodobniej nie odzwierciedla ich trendów liczebności w kraju.