Arkadiusz Fröhlich, Michał Ciach
Ornis Polonica 2013, 54: 237–246
https://doi.org/10.12657/ornis.2013.4.1
Abstrakt: W latach 1986–2012 w Krakowie dokonano łącznie 225 obserwacji dzięcioła białoszyjego Dendrocopos syriacus w 133 lokalizacjach, z czego 89 obserwacji dotyczyło ptaków lęgowych lub prawdopodobnie lęgowych. Ptaki wykorzystywały w okresie lęgowym głównie zieleń miejską (parki, drzewa towarzyszące zabudowie i szlakom komunikacyjnym), zadrzewienia i zakrzewienia oraz ogródki przydomowe, a w mniejszym stopniu ogródki działkowe i cmentarze. W 2012 roku na powierzchni 10 km² ulokowanej w północnej części miasta liczebność gatunku oceniono na 5,5–7,5 par. Terytoria zlokalizowane były głównie w miejscach, gdzie dominowały stare osiedla o luźnej zabudowie oraz obecne były starsze drzewa o dużych rozmiarach. Terytoria lęgowe stwierdzono również w mozaice zieleni przy torach i na terenach zabudowanych, w parku, na cmentarzu, w zadrzewieniach wzdłuż rzeki oraz wzdłuż torów kolejowych. Dziuple lęgowe (N=14) znajdowały się w pięciu gatunkach drzew, głównie w wierzbie białej Salix alba. Średnia wysokość i pierśnica drzew gniazdowych wynosiła odpowiednio 10,8 m (SD=6,7; zakres 5–25 m) i 40,7 cm (SD=11,4; zakres 25–61 cm). Dziuple położone były na średniej wysokości 4,3 m (SD=1,7; zakres 2,5–9 m). Uzyskane wyniki wskazują, że liczebność i zagęszczenie dzięcioła białoszyjego w środowisku miejskim mogą być stosunkowo wysokie, a populacje tego gatunku zasiedlające miasta mogą być liczniejsze niż dotychczas przypuszczano i stanowić istotną część populacji krajowej. Zasiedlenie niszy, wolnej dotychczas od innych gatunków dzięciołów, może być przyczyną postępującej ekspansji gatunku. Stan liczebny populacji miejskich oraz preferencje siedliskowe dzięcioła białoszyjego wskazują, że w najbliższych latach można oczekiwać dalszej ekspansji i wkraczania tego gatunku do miast zachodniej i północnej Polski.
Słowa kluczowe: Dendrocopos syriacus, dzięcioł białoszyi, miasto, urbanizacja
