Rafał Bobrek, Tomasz Wilk, Aleksandra Pępkowska-Król
Ornis Polonica 2019, 60: 181–196
https://doi.org/10.12657/ornis.2019.3.1
Abstrakt: Praca prezentuje wyniki liczeń krukowatych Corvidae prowadzonych jesienią (2011–2013) i wiosną (2015) w odpowiednio 28 i 12 punktach obserwacyjnych w polskiej części Karpat. Na podstawie dynamiki stwierdzeń ptaków, zmian wielkości stad w trakcie sezonu oraz kierunków lotu, podjęto próbę oceny czy w regionie mają miejsce sezonowe migracje poszczególnych gatunków. W badanym regionie zaznaczał się wyraźny przelot sójki Garrulus glandarius wiosną oraz kawki Corvus monedula i gawrona C. frugilegus jesienią, przy czym intensywnie migrował tylko ten ostatni. Kierunki przelotu pozwalają przypuszczać, że migrujące tędy kawki i gawrony kierują się zarówno na zachodnio- jak i południowoeuropejskie zimowiska. Te dwa gatunki wędrowały przez Karpaty prawdopodobnie także wiosną, ale o tej porze roku ich przelot był słabo zaznaczony. Występowanie jesiennej migracji sójki jest prawdopodobne, choć obserwacje nie dostarczyły jednoznacznego potwierdzenia. Zgodnie z dotychczasowymi poglądami na migracje krukowatych, dla gatunków uważanych za niewędrowne (sroka Pica pica, kruk C. corax i orzechówka Nucifraga caryocatactes) nie uzyskano przekonujących dowodów świadczących o przelocie. Zaobserwowane u każdego z tych trzech gatunków sezonowe zmiany częstości stwierdzeń można tłumaczyć zmianami aktywności, behawioru lub stadności zachodzącymi na przestrzeni roku. Zaobserwowany wzorzec stwierdzeń wrony siwej C. cornix jest trudny do interpretacji i nie pozwala na ocenę jej skłonności migracyjnych. Zanotowane w Karpatach terminy wzrostu liczby stwierdzeń sójki i orzechówki pokrywają się z terminami kulminacji ich nalotów w środkowej Europie. Nie stwierdzono jednak znaczących różnic w liczebnościach tych gatunków w badanych sezonach.
Słowa kluczowe: dynamika wędrówki, góry, inwazyjny nalot, kierunki przelotu, koczowanie, osiadłość, wędrowność
