Przemysław Wylegała, Grzegorz Lorek, Lechosław Kuczyński
Ornis Polonica 2022, 63: 301–313
https://doi.org/10.12657/ornis.2022.4.1
Abstrakt: W latach 2018–2019 w Wielkopolsce (35 800 km2) przeprowadzono cenzus stanu lęgowej populacji dzierlatki Galerida cristata. Badania wykonano w oparciu o wylosowane powierzchnie próbne o wielkości 1 km2, na których udział użytków rolnych wynosił co najmniej 60%. Kontrole wykonano na 351 z 1000 wylosowanych powierzchni. Większość z nich kontrolowana była jednokrotnie. Na 38 powierzchniach, w celu oszacowania wykrywalności, wykonano po 2 kontrole przeprowadzone przez niezależnych obserwatorów. Dzierlatki odnotowano na 167 powierzchniach (47,6%). Łącznie stwierdzono 342 pary (od 1 do 7 par/pow.). Gatunek ten stwierdzono w 11 typach siedlisk, a najczęściej występował w obrębie zabudowy wiejskiej (64,8% wszystkich typów siedlisk). Dominującym siedliskiem lęgowym dzierlatki w Wielkopolsce była zabudowa wiejska w miejscach, gdzie znajdują się place z ziemią nieporośniętą roślinnością, np. w pobliżu pryzm obornika lub kiszonki oraz miejsc przechowywania maszyn rolniczych. Średnie prawdopodobieństwo wykrycia stanowiska dzierlatki podczas pojedynczej kontroli wynosiło 0,54 (95% PU: 0,42–0,65). Całkowita liczebność dzierlatki w Wielkopolsce, z uwzględnieniem jej wykrywalności, została oceniona na 32 800 par (95% PU: 25 900–42 300). Trend liczebności dla Wielkopolski, obliczony dla lat 2000–2021 na podstawie danych zebranych w ramach Monitoringu Pospolitych Ptaków Lęgowych, jest wzrostowy i wynosi 8,8% rocznie (λ=1,091, 95% PU: 1,038–1,147). Jednak w pozostałej części Polski liczebność populacji wykazuje umiarkowany spadek w tempie 5,8% rocznie (λ=0,944, 95% PU: 0,892–0,999).
Słowa kluczowe: dzierlatka, Galerida cristata, liczebność, siedliska lęgowe, trendy, zagęszczenie
