Metodyka liczenia i oceny liczebności słonki Scolopax rusticola w okresie lęgowym na przykładzie OSO Ostoja Drawska na Pomorzu

Grzegorz Neubauer, Małgorzata Bagińska, Urban Bagiński, Paweł Butkiewicz, Sebastian Guentzel, Łukasz Ławicki, Maciej Sobieraj, Marcin Sołowiej, Paweł Stańczak, Artur Staszewski, Arkadiusz Sikora

Ornis Polonica 2024, 65: 57–71

https://doi.org/10.12657/ornis.2024.1.4

Abstrakt: Słonka Scolopax rusticola to jeden z niewielu gatunków ptaków lęgowych w Polsce, o których brak podstawowej wiedzy dotyczącej liczebności i trendów krajowej populacji. Stan ten wynika z trudności w uzyskaniu wiarygodnych wyników badań ilościowych – gatunek wymaga dedykowanej metodyki – wieczornych liczeń terenowych, których w szerszej skali w kraju nie prowadzono. Ponadto, kluczowe jest właściwe opracowanie wyników liczeń, ponieważ nastręczają one problemy interpretacyjne, głównie w związku z nieznanym obszarem oblatywanym przez samce słonek. W niniejszej pracy proponujemy metodykę liczeń terenowych i wykorzystanie hierarchicznego modelu mieszanek do oszacowania liczebności populacji lęgowej słonki. Badania przeprowadzono wiosną roku 2021 w OSO Ostoja Drawska (Pomorze Zachodnie), wykonując dwie kontrole (maj i czerwiec), w trakcie których z punktów obserwacyjnych wpisanych w 40 powierzchni 1 × 1 km liczono wszystkie przeloty tokujących samców. Liczebność słonki w Ostoi Drawskiej oszacowano na 1 607 samców podczas kontroli w maju (95% PU: 1 256–2 016) i 1 545 samców w czerwcu (95% PU: 1 185–1 903). Ocena ta uwzględnia zarówno osiągalność (oszacowaną na 0,67 w maju i 0,66 w czerwcu), związaną z faktem, że obszary oblatywane w czasie lotów tokowych przez samce są większe niż obszar objęty obserwacjami z punktu, jak i niepełną wykrywalność (oszacowaną na 0,75). Kluczowe w liczeniach terenowych jest notowanie czasów poszczególnych przelotów słonek, co zapewnia duże możliwości w późniejszym modelowaniu wyników liczeń. Proponowana metodyka powinna przyczynić się do lepszego rozpoznania stanu i trendów populacji słonki w Polsce.

Słowa kluczowe: ocena liczebności, Pomorze, słonka

Plik PDF